گیل نامه / نمایندگان مجلس در جریان بررسی طرح اصلاح مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی فرآیند انتقال دارایی‌های مشمول مالیات بر عایدی سرمایه را مشخص کردند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی گیل نامه / نمایندگان در جلسه علنی امروز (دوشنبه ۱۱ اردیبهشت ماه(مجلس شورای اسلامی در جریان ادامه رسیدگی به شور دوم کمیسیون اقتصادی در مورد مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی با اصلاح ماده ۱۲ این طرح با ۱۷۶ رأی موافق، بدون رأی مخالف و ۵ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۵ نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.
در ماده ۱۲ اصلاحی این طرح آمده است؛ متن زیر به عنوان ماده(۴) به ذیل فصل اول باب دوم قانون مالیاتهای مستقیم الحاق میشود:
ماده۴- کلیه اشخاص غیرتجاری «انتقال دهنده عین» یا «واگذارکننده حق» در خصوص انتقال دارایی‌های زیر، در کلیه مناطق کشور از جمله مناطق آزاد تجاری–صنعتی و ویژه اقتصادی، مشمول مالیات بر عایدی سرمایه هستند:
۱- املاک با انواع کاربری و حق واگذاری محل؛
۲- انواع خودرو سواری دارای پلاک شخصی مشمول مقررات مربوط به شماره‌گذاری؛
۳- انواع طلا، نقره، پلاتین و جواهرآلات؛
۴- انواع ارز؛
۵- انواع رمز پول و رمز دارایی؛
تبصره ۱- در انتقال دارایی‌های موضوع بندهای (۱) و (۲) این ماده که مشمول مالیات موضوع این فصل می‌باشند «مالیات نقل و انتقال و حق واگذاری محل موضوع ماده(۵۹) این قانون» و «مالیات نقل و انتقال موضوع ماده(۳۰) قانون مالیات بر ارزش افزوده(مصوب ۰۲/ ۰۳/ ۱۴۰۰ با اصلاحات و الحاقات بعدی)» به عنوان مالیات تا یک سال علی‌الحساب محسوب میشود.
تبصره ۲- عایدی سرمایه حاصل از انتقال دارایی‌های موضوع بندهای (۱) و (۲) این ماده که با استفاده از تنظیم یا تنفیذ وکالتنامه بلاعزل انجام گیرد، بر اساس «صورتحساب الکترونیکی تنظیم یا تنفیذ وکالتنامه بلاعزل» موضوع بند(چ) ماده(۱۶ مکرر) قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان، مشمول مالیات موضوع این فصل میشود و موکل اصلی یا موکلین بعدی(تنفیذکنندگان) وکالتنامه بلاعزل مسئول پرداخت مالیات متعلق هستند. آیین‌نامه اجرایی این تبصره حداکثر شش ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این ماده، توسط سازمان با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تهیه میشود و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
تبصره ۳- پس از استقرار کارپوشه‌های غیرتجاری معاملات دارایی‌های موضوع این ماده که خارج از فعالیت‌های شغلی است، صرفاً مشمول مالیات موضوع این فصل هستند و مشمول مالیات موضوع ماده(۹۳) این قانون نمی‌شوند.
تبصره ۴- اخذ مالیات موضوع این فصل مشروط به استقرار کارپوشه‌های غیرتجاری سامانه مؤدیان با رعایت مفاد قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مؤدیان است و چنانچه تکلیف مذکور انجام نشود، سازمان مجاز به مطالبه و اخذ مالیات مذکور نیست. منظور از استقرار کارپوشه غیرتجاری در این فصل، فراهم نمودن زیرساختهای لازم توسط سازمان است به طوری که امکان صدور صورتحساب‌های الکترونیکی توسط اشخاص موضوع بند(ج) ماده(۱۶ مکرر) قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان فراهم شده باشد. مسئول تایید شرط فوق، وزیر امور اقتصادی و دارایی است.
تبصره ۵- در صورتی که درآمد یا وجوه دریافتی ناشی از فروش دارایی‌های موضوع بندهای (۳) و (۴) این ماده به اشخاص موضوع اجزاء (۳) و (۴) جزء(ج) ماده(۱۶مکرر) قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان باشد، درآمد یا وجوه دریافتی مذکور مشمول مالیات بر عایدی سرمایه و در غیر این صورت کل درآمد یا وجوه دریافتی فوق با رعایت مفاد فصل ششم باب سوم قانون مالیاتهای مستقیم، مشمول مالیات موضوع ماده(۱۲۴) این قانون می‌شوند. اشخاص غیرتجاری که دارایی‌های موضوع بند(۳) ماده(۴) این قانون را مستقیماً از اشخاص موضوع بندهای (۳) و (۴) جزء(ج) ماده(۱۶مکرر) قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان خریداری کرده‌اند، در صورت فروش دارایی‌های مذکور به سایر اشخاص غیرتجاری، مشروط به ثبت انتقال دارایی مذکور از طریق کارپوشه غیرتجاری یا از طریق شرکت‌های معتمد مالیاتی یا اشخاص موضوع بندهای (۳) و (۴) جزء(ج) ماده(۱۶مکرر) قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان صرفاً مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می‌شوند. ثبت مذکور با درج شماره منحصربفرد مالیاتی صورتحساب الکترونیکی خرید اولیه، در حکم صدور صورتحساب الکترونیکی است و صورتحساب الکترونیکی مذکور به صورت خودکار به کارپوشه غیرتجاری خریدار منتقل میشود. خریدار مکلف است ظرف مدت سی روز از تاریخ درج صورتحساب الکترونیکی در کارپوشه غیرتجاری، نسبت به اعلام پذیرش یا عدم پذیرش این صورتحساب الکترونیکی اقدام کند. عدم اظهارنظر ظرف مدت مذکور به منزله عدم تأیید صورتحساب الکترونیکی مربوط می باشد.
تبصره ۶- مبنای محاسبه قیمت خرید دارایی‌های موضوع بند(۳) این ماده با دوره تملک کمتر از سه سال، قیمت درج شده در آخرین صورتحساب الکترونیکی خرید می‌باشد. در صورتی که دوره تملک دارایی فوق بیش از سه سال باشد، قیمت روز دارایی‌های مذکور در سه سال قبل یا مبلغ مندرج در صورتحساب الکترونیکی خرید، هر کدام که بیشتر باشد، مبنای محاسبه عایدی سرمایه است.
تبصره ۷- دارایی‌های بند(۴) این ماده در صورتی که نزد بانک‌ها یا موسسات اعتباری غیربانکی ایرانی سپرده‌گذاری شده باشد، در دوره سپرده‌گذاری مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نمی‌باشد.
تبصره ۸- آیین‌نامه اجرایی در خصوص نحوه صدور صورتحساب الکترونیکیدارایی‌های موضوع بند(۵) این ماده، ظرف مدت شش ماه پس از تصویب این ماده توسط سازمان با همکاری با بانک مرکزی تهیه میشود و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
شروط و استثنائات عدم اخذ مالیات بر سوداگری مشخص شد
نمایندگان در نشست علنی امروز (دوشنبه ۱۱ اردیبهشت ماه) مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی گزارش شور دوم کمیسیون اقتصادی در مورد طرح مالیات بر سوداگری و سفته بازی با ماده ۱۳ این طرح با ۱۵۳ رأی موافق، ۱۲ رأی مخالف و ۷ رأی ممتنع از مجموع ۲۰۷ نماینده حاضر در صحن موافقت کردند.
گفتنی است در جریان بررسی این ماده، پس از ارائه پیشنهادات مختلف در بند (چ) آن مقرر شد به منظور رفع ابهامات موجود، بند مذکور برای بررسی بیشتر به کمیسیون اقتصادی ارجاع داده شود.
لازم به ذکر است مقرر شد در نشست امروز کمیسیون اقتصادی این بند و تبصره آن مجدداً بررسی شده و پس از رفع ابهامات در نشست علنی فردا برای تصویب نمایندگان در دستور کار قرار گیرد.
براساس ماده ۱۳ طرح مذکور؛ ماده زیر به عنوان ماده(۵) به ذیل فصل اول باب دوم قانون مالیاتهای مستقیم الحاق میشود:
«ماده۵- عایدی سرمایه حاصل از انتقال دارایی‌های موضوع ماده(۴) این قانون، در موارد زیر مشمول مالیات نمی‌شود:
الف- ملک مسکونی متعلق به «شخص غیرتجاری بالای ۱۸ سال» در صورتی که:
۱- دوره تملک آن بیش از سه سال باشد.
۲- ملک مسکونی دیگری نداشته باشد.
تبصره ۱- در صورتی که «اشخاص غیرتجاری بالای ۱۸ سال» نسبت به خرید ملک مسکونی جدید اقدام نمایند و حداکثر ظرف مدت یک سال از زمان خرید آن، نسبت به انتقال ملک مسکونی موضوع این بند اقدام کنند، انتقال ملک مسکونی مذکور مشمول مالیات نمی‌شود.
تبصره ۲- در خصوص سرپرست خانوار، شرط اول این بند می‌تواند در هر پنج سال، یک بار رعایت نشود.
تبصره ۳- عایدی سرمایه حاصل از انتقال املاک در صورتی که مشمول ماده(۷۷) این قانون شود، مشمول مالیات نمی‌باشد. این معافیت در خصوص اشخاصی که به حکم تبصره‌های (۲) و (۴) ماده(۷۷) از شمول آن ماده نشده‌اند، نیز جاری است. همچنین در خصوص املاکی که قبل از دریافت گواهی اتمام عملیات ساختمانی پیش‌خرید شده و پس از دریافت گواهی اتمام عملیات ساختمانی انتقال می‌یابند از جمله واحدهای مسکونی منتقل شده توسط تعاونی‌های مسکن موضوع قسمت اخیر ماده(۶۵) قانون مالیاتهای مستقیم به اعضای تعاونی‌های مذکور، ارزش روز دارایی مبنای محاسبه ارزش معاملاتی موضوع ماده(۶۴) این قانون، در صورتحساب الکترونیکی انتقال آنها به عنوان قیمت فروش درج میشود.
تبصره ۴- مجموع «کل مالیات بر درآمد اجاره» که توسط اشخاص غیرتجاری در طول دوره تملک دارایی‌های موضوع بند(۱) ماده(۴) این قانون پرداخت شده، از مالیات بر عایدی سرمایه دارایی‌کسر میشود. تخفیف مذکور تا سقف پنجاه درصد (۵۰%) مالیات بر عایدی سرمایه همان دارایی‌ها قابل اعمال است.
ب- خودروی سواری دارای پلاک شخصی متعلق به «شخص غیرتجاری بالای ۱۸ سال» در صورتی که:
۱- دوره تملک آن بیش از سه سال باشد.
۲- خودروی سواری پلاک شخصی دیگری نداشته باشد.
تبصره ۱- در صورتی که «اشخاص غیرتجاری بالای ۱۸ سال» نسبت به خرید خودروی سواری دارای پلاک شخصی جدید اقدام نمایند و حداکثر ظرف شش ماه از زمان خرید آن، نسبت به انتقال خودروی سواری دارای پلاک شخصی موضوع این بند اقدام کنند، خودروی سواری مذکور مشمول مالیات نمی‌شود.
تبصره ۲- در خصوص سرپرست خانوار، شرط اول این بند می‌تواند در هر پنج سال، یک بار رعایت نشود.
پ- دارایی‌های موضوع بند(۳) ماده(۴) متعلق به هر «شخص غیرتجاری بالای ۱۸ سال» مجموعاً به میزان صد و پنجاه گرم طلای ۱۸ عیار یا معادل آن در هر پنج سال؛
تبصره- معاوضه دارایی‌های موضوع بند(۳) ماده(۴) متعلق به هر «شخص غیرتجاری بالای ۱۸ سال» با دارایی دیگری از همان مصادیق همان بند، در صورت ثبت از طریق اشخاص مجاز به صدور صورت حساب الکترونیکی این دارایی‌ها مطابق ماده(۱۶مکرر) قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نمی‌باشد.
دستورالعمل اجرایی این تبصره ظرف مدت شش ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون توسط سازمان تهیه میشود و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.
ت- انتقال قهری؛
ث- انتقال املاک موضوع ماده (۶۸) و قسمت اخیر ماده (۷۰) این قانون در خصوص مناطق نظامی یا مرافق عامه؛
ج- انتقال دارایی‌های زیر مطابق شرایط و بازه زمانی به شرح ذیل:
۱- اولین انتقال دارایی‌های موضوع بندهای (۱) و (۲) ماده(۴) این قانون که حسب مورد «تاریخ انتقال عین» یا «تاریخ انتقال حق واگذاری محل» در خصوص آنها پیش از استقرار کارپوشه‌های غیرتجاری است، تا ۳ سال پس از استقرار کارپوشه‌های غیرتجاری؛
۲- دارایی‌های موضوع بندهای (۳) و (۴) ماده(۴) این قانون که پیش از استقرار کارپوشه‌های غیرتجاری تملیک شده‌اند، تا یک سال پس از استقرار کارپوشه‌های غیرتجاری؛
ح- انتقال بلاعوض دارایی‌های موضوع ماده(۴) این قانون که مشمول ماده(۱۱۹) این قانون می‌شوند؛
تبصره ۱- شرط برخوداری از معافیت این بند، درج بلاعوض بودن در صورتحساب الکترونیکی مربوط است.
تبصره ۲- مبنای محاسبه «درآمد اتفاقی» دارایی‌های موضوع بند(۱) ماده(۴) این قانون که به صورت بلاعوض منتقل شده‌اند، ارزش روز مبنای محاسبه ارزش معاملاتی موضوع ماده(۶۴) این قانون است؛ ارزش مذکور در حکم قیمت خرید برای محاسبه «عایدی سرمایه» در انتقال بعدی است.
تبصره ۳- مبنای محاسبه «درآمد اتفاقی» دارایی‌های موضوع بند(۲) ماده(۴) این قانون که به صورت بلاعوض منتقل شده‌اند، ارزش روز دارایی‌های مذکور است؛ ارزش مذکور در حکم قیمت خرید برای محاسبه «عایدی سرمایه» در انتقال بعدی است.
تبصره ۴- حکم تبصره‌های (۱) و (۲) این بند در خصوص انتقال دارایی‌های مذکور که معامله مربوط به انتقال آنها به صورت محاباتی انجام شده، جاری نمی‌باشد.»
خ- عایدی ناشی از فروش ارز حاصل از صادرات به تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران یا گمرک جمهوری اسلامی ایران مشروط به رعایت قوانین و مقررات مربوط.
تبصره- در هر سال به میزان معافیت موضوع ماده (۸۴) این قانون، از مجموع عایدی سرمایه اشخاص غیرتجاری بالای ۱۸ سال حاصل از انتقال سایر دارایی‌های موضوع ماده(۴) این قانون با رعایت تبصره(۶) ماده(۷) این قانون کسر میشود.
